Ai cũng biết da đóng một vai trò quan trọng đối với cơ thể chúng ta vừa là lớp bảo vệ bên ngoài vừa giúp bạn duy trì sự cân bằng của các chất và giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể. Vậy bạn đã biết gì về cấu tạo của da mặt? Cùng Mela tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
Định nghĩa về da
Da là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể về diện tích bề mặt và trọng lượng. Da bao gồm hai lớp chính: lớp biểu bì và lớp trung bì. Da có ba chức năng chính: bảo vệ, điều hòa nhiệt độ và cảm giác. Vết thương ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của da.
Da bao bọc toàn bộ cơ thể chúng ta, là ranh giới ngăn cách giữa những cơ quan bên trong cơ thể với môi trường bên ngoài. Với chức năng bảo vệ chống lại những tác động xấu của môi trường bên ngoài (tia cực tím, chất ô nhiễm, vi khuẩn,…), da có chức năng vô cùng quan trọng trong cơ thể.
Là cơ quan lớn nhất trên cơ thể con người chiếm 16% trọng lượng cơ thể và diện tích da của 1 người lớn lên đến 1,6m2.
Vai trò của da
Bảo vệ cơ thể chống lại mọi tác nhân bên ngoài như:
- Cơ, nhiệt, chấn thươngvật lý khác
- Các tác nhân có hại
- Mất quá nhiều độ ẩm và vitamin
- Tác hại của bức xạ và tia UV
Điều hòa nhiệt độ cơ thể: Một trong những chức năng quan trọng của da là bảo vệ cơ thể khỏi lạnh hoặc nóng và duy trì nhiệt độ cơ thể không đổi. Điều này đạt được nhờ sự thay đổi lưu lượng máu qua lớp mạch máu da. Trong thời kỳ ấm áp, các mạch giãn ra, da đỏ lên và hình thành các hạt mồ hôi trên bề mặt (giãn mạch làm cho lưu lượng máu nhiều hơn từ đó làm mất nhiệt trực tiếp nhiều hơn). Vào thời kỳ lạnh, mạch máu co lại, cản trở nhiệt thoát ra ngoài (co mạch làm máu chảy ít hơn từ đó sự giảm nhiệt mất). Sự bài tiết và bay hơi của mồ hôi từ bề mặt da cũng giúp làm mát cơ thể.
Cảm nhận những cảm giác khác nhau: Da là cơ quan ‘xúc giác’ kích hoạt phản ứng nếu chúng ta chạm vào và cảm nhận, bao gồm cả những thứ có thể gây đau, rát hay kích thích. Điều này rất quan trọng đối với những bệnh nhân đang có bệnh lý về da, vì nhiều người có thể bị đau và ngứa, làm giảm chất lượng cuộc sống.
Cấu tạo của da mặt
Da có cấu tạo gồm ba lớp: Lớp biểu bì, lớp trung bì và lớp hạ bì.
Lớp biểu bì
Có độ dày khoảng 0,2 mm và độ dày khác nhau tùy tùng vùng. Dày nhất là ở lòng bàn chân và mỏng nhất ở quanh mắt. Lớp biểu bì tính từ ngoài vào được chia thành 4 lớp: lớp sừng, lớp hạt, lớp gai, lớp đáy. Riêng lòng bàn tay và lòng bàn chân thì giữa lớp sừng với lớp hạt còn có thêm lớp trong suốt.
Lớp đáy
Là lớp dưới cùng biểu bì, tiếp giáp trực tiếp với lớp bì và có hình gợn sóng. Được các mạch máu ở lớp bì cung cấp những chất dinh dưỡng cần thiết nên quá trình sản sinh ra tế bào mới ở lớp đáy sẽ được diễn ra liên tục. Khắp các nơi trên lớp đáy có tế bào tạo sắc tố Melanocytes (Chân nám), có nhiệm vụ sản sinh ra những melanin gây sạm da.
Melanin
Khi ra nắng:
- Tuyến mồ hôi sẽ tiết ra axit urocanic
- Tế bào hạt sinh ra hắc tố melanin
- Tế bào sừng dày ra để cản tia tử ngoại
Phản ứng tự vệ này gây ra bất lợi về mặt thẩm mỹ trên da:
- Tế bài sừng dày ra
- Bịt chặt tuyến bã nhờn gây mụn
- Sắc tố melanin làm da sậm lại
- Khiến da sần sùi, đen sạm đi và dễ nổi mụn
Lớp gai: Bề mặt tế nào có nhiều lỗ chân lông giống gai nhọn nên tạo được liên kết vững chắc với nhau là nơi diễn ra sự trao đổi chất, phát triển biệt hóa các tế bào. Có từ 5 đến 10 lớp đây được coi là lớp dầy nhất trong biểu bì.
Lớp hạt: Vị trí nằm ở trên lớp gai , có từ 3 – 4 hàng tế bào, chổ dày chổ mỏng tùy theo vị trí của da, tế bào hình thoi nhân sáng chứa nhiều hạt lóng lánh gọi là keratohyalin.
Lớp sừng: là lớp trên cùng của biểu bì, gồm những tế bào mất nhân và trở thành tế bào chết, tự động tróc ra khỏi bề mặt da. Có khoảng từ 10 đến 20 lớp.
Lớp trung bì
Là một mạng lưới nằm ngay sát ngay dưới biểu bì chứa các sợi liên kết, có nhiệm vụ nâng đỡ và nuôi dưỡng da. Lớp trung bì có chứa Collagen và Elastin có thể định hình cấu trúc của da, tạo nên tính đàn hồi và độ săn chắc của da. Đây còn là vùng có chứa các dây thần kinh, mạch máu, mạch bạch huyết, nang lông, tuyến nhờn và các tuyến mồ hôi.
Lớp hạ bì
Lớp này nằm dưới lớp trung bì, có chứa nhiều mỡ nên còn được gọi là mô mỡ dưới da. Lớp hạ bì này đóng vai trò quan trọng như một tấm nệm giúp bảo vệ cơ bắp và các cơ quan bên trong đồng thời giúp giữ nhiệt cho cơ thể. Tùy theo từng vị trí mà các mô mỡ có độ dày mỏng khác nhau. Dày nhất ở những vùng bụng, ngực, mông, đùi. Mỏng nhất ở quanh vùng mí mắt, mũi, môi. Thông thường mô mỡ của nữ dày hơn nam. Cơ thể phụ nữ có đường cong uyển chuyển đẹp mắt. Và phụ nữ cũng dễ tăng cân béo phì hơn so với nam giới.
Lời kết
Qua bài viết mà Mela đã chia sẻ ở trên, hi vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ sơ lược về cấu tạo của làn da cũng như sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc chăm sóc cũng như biết quan tâm đúng cách tới làn da của mình.